>
Aletheia Bible College
|
Carelinks Ministries
|
Osnowy Biblii
|
'PRAWDZIWY DIABEL ' Home
|
Więcej literatury w języku polskim
|
Czym jest Ewangelia?

 

Prawdziwe Diabeł Biblijna Wyjaśnienie. Tlumaczenie: Waclaw Cwiecek

Kompletna książka jak PDF

 

Email autora, Duncan Heaster

 

Rozdzial 1: Historia Doktryny
1-1 Historia Diabla I Szatana W Starotestamentowych Czasach
1-1-1 Izrael w Niewoli: Babilonskie I Perskie Wplywy
1-1-2 Grecki Wplyw
1-2 Diabel po Nowym Testamencie
1-2-1 Szatan wedlug Jystyna Meczennika
1-2-2 Szatan wedlug Ireneusza i Tertuliana
1-2-3 Szatan wedlug Clemensa i Orygena
1-2-4 Szatan wedlug Lactanjusza i Anastazjusza
1-2-5 Szatan wedlug Augustyna
1-3 Szatan w Sredniowieczu
1-4 Szatan od Czasow Reformacji
1-4-1 Szatan w Raju Utraconym
1-5 Protestanci: Opor Popularnej Ideii Diabla
1-6 Diabel I Szatan we wspolczesnym mysleniu

Rozdzial 2: Niektore Podstawowe Nauki Biblijne
2-1 Aniolowie
2-2 Pochodzenie Grzechu i Zla
Dygresja 2: Rzymianie oraz madrosc Solomona
Dygresja 3: Kontekst Rodzaju 1-3
2-3 Szatan i Diabel
2-4 Zydowski Szatan
2-5 Pieklo
Dygresja 4 "Duchy w wiezieniu"

Rozdzial 3: Praktyczne Powiazania
3-1 Niektore Praktyczne Powiazania
3-1-1 "Byc duchowego usposobienia": Sedno Chrzescijanstwa
3-2 Diabel i Szatan: Trudne Pytania

Rozdzial 4: Demony
4-1 Diabel, Szatan i Demony
4-2 Demony i Balwany
4-3 Demony i Choroby
4-4 Jezyk Tamtych Dni
Dygresja 5 Bog Adoptuje Ludzka Perspektywe
4-6 Demony: Dlaczego Jezus Nie Skorygowal Ludzi?
4-7 Psychologia Wiary w Demony
4-8 Demony: Podsumowanie

Rozdzial 5: Niektore Przekrecone Wersety
Rozdzial 5 Studium Niektorych Biblijnych Wersetow Ktore Wspominaja Diabla i Szatana
5-2 Waz w Edenie
5-3 Synowie Bozy i Corki Ludzkie
5-4 Szatan w Hioba
5-4-1 Satan w Hioba: Wspolwierny?
5-4-2 Szatan w Hioba: Aniol-Szatan?
5-4-3 Obalenie Mitu 'Szatana' w Hioba
5-5 Lucyfer Krol Babilonu
5-6 Nanaszczony Cherubin
5-7 Szatan w Zachariasza 3
5-8 Kuszenie Jezusa
5-8-1 Jezus Na Pustyni: Studium Jezykowe Oraz Natura Pokus
5-8-2 Kuszenie Na Pustyni: Spojrzenie W Myslenie Jezusa
5-9 Nieczyste Duchy
5-10 Diabel I Jego Aniolowie
5-11 Szatan Zabiera Slowo
5-12 Szatan Jak Blyskawica
5-13 Szatan Wstepuje w Judasza
5-14 Piotr I Szatan
5-15 Wasz Ojciec Diabel
5-16 Przesladowanie Przez Diabla
5-17 Dziecko Diabla
5-18 Moc Szatana
5-19 Wydanie Szatanowi
5-20 Bog /Ksiaze Tego Swiata
5-21 Aniol Swiatlosci
5-22 Wyslannik Szatana
5-23 Ksiaze Nadziemski
5-24 Dawac przystep Diablu
5-25 Zasadzki Diabelskie
5-26 Sieci Diabelskie
5-27 Poszli za Szatanem
5-28 Przeciwstaw Sie Diablu
5-29 Lancuchy Ciemnosci
5-30 Cialo Mojzesza
5-31 Synagoga Szatana
5-32 Michal i Wielki Smok
5-33 Diabel i Szatan Zwiazani
Dygresja 6: "Czlowiek Bezprawia " (2 Tes. 2)

Rozdzial 6: Troche Koncowych wnioskow
6-1 Prawdziwy Diabel: Koncowe Wnioski
Legion i Gadarenskie Swinie

2-3 Szatan I Diabeł
Czasami oryginalne słowa Biblijne są nieprzetłumaczone [“Mammon” w Mat.6:24, jest Aramejskim tego przykładem]. `Szatan` jest nieprzetłumaczonym Hebrajskim słowem, które oznacza `przeciwnik`, podczas gdy `Diabeł` jest Greckim słowem `diabolos`, które oznacza kłamcę, wroga albo oszczerce. `Szatan` został przeniesiony do tłumaczeń Biblijnych w formie oryginalnej to jest nieprzetłumaczonej, w podobny sposób jak `Sabaoth` [Jakuba 5:4], `Armageddon` [Obj.16:16] albo `Hallelujah` [Obj.19:1-6]. Jeżeli wierzymy, że Szatan oraz Diabeł są osobami, które istnieją poza naszym wnętrzem, które as odpowiedzialne za grzech, to kiedykolwiek natkniemy się na te słowa w Biblii, to oczywiście odnosimy je do tej niegodziwej osoby. Biblijny sposób użycia tych słów wskazuje, że mogą one być użyte jako zwykły przymiotnik opisujący zwykłych ludzi. Ten fakt czyni niemożliwe to, by udowadniać że słowa Diabeł oraz Szatan jak je używa Biblia, same w sobie odnoszą się do wielkiego i niegodziwego osobnika, który istnieje poza nami.

J.H.Walton komentuje na temat słowa 'Szatan': “Dochodzimy zatem do wniosku…że było trochę dwuznaczności” w tym słowie na początku. Negatywne powiązania tego słowa były tym, co on nazywa “drugorzędnym rezultatem” w “technicznym zastosowaniu”. Powstało to raczej pod wpływem interpretacji człowieka, a nie z samego tekstu Biblijnego. Dalej kontynuuje: “Opierając się na użyciu słowa “Szatan” w Starym Testamencie, dochodzimy do wniosku, że Izrael nie miał takich poglądów na temat Szatana w okresie ST, jak to jest utrzymywana obecnie [1]. To oczywiście naświetla ten fakt, że popularna idea Diabła dojrzewała na przestrzeni wieków i że wymaga aby była porównana ze starożytnym znaczeniem Starotestamentowego tekstu. Stary Testament sam w sobie po prostu nie uczy, że Szatan jest jakąś osobą. Bo jest to nie do pomyślenia, żeby ludzie byli pozostawieni w nieświadomości na temat jego rzekomej osoby, jeżeliby ten osobnik istniał, a Bóg chciał nas poinformować o jego istnieniu oraz zbawić nas od niego. Ile wysiłku włożył Bóg, żeby wybawić Swój lud od osoby Szatana, jeżeli przez cały Stary Testament On nigdy o nim nie mówi? Powinniśmy tu zauważyć, że niemal we wszystkich przypadkach, kiedy Stary Testament używa słowa “szatan” to odnosi się to do ludzi. Pogląd, że “Szatan” sprzeciwia się Bogu nie ma Biblijnych podstaw.

George Lamsa dorastał w zapadłej części Kurdystanu, gdzie się mówi językiem podobnym do Aramejskiego, jaki był używany w czasach Jezusa, i który przetrwał praktycznie niezmieniony. Przeprowadził się on do Ameryki i został naukowcem. Napisał ponad 20 książek na temat Biblijnych i językowych badań. Jest to znaczące, że doszedł do konkluzji, że idea o osobie Szatana była nieznana pisarzom Biblijnym oraz że Zachodni Chrześcijanie zbudowali tą idee na poważnym niezrozumieniu wersetów Biblijnych, nie biorąc pod uwagę oryginalnego znaczenia słowa “Szatan” i powiązanych z tym idiomów. Przemysł kilka z jego wniosków na ten temat: “Szatan” jest popularnym słowem w Aramejskiej i Arabskiej mowie. Czasami ojciec może nazywać swojego syna “Szatanem” bez jakiejś złośliwej intencji. Co więcej, rdzenny człowiek jest także nazwany “Szatanem” [po Arabsku shitan]”[2], “Ludzie wschodu w ich rozmowach często mówią “On jest dla mnie Szatanem”, co oznacza że on wprowadził mnie w błąd”[3].

SŁOWO ‘Szatan’ W BIBLI
1 Król. 11:14 mówi, że “Pan wzbudził przeciwnika [to samo Hebrajskie słowo w innych miejscach przetłumaczone jako “Szatan”] Salomonowi w osobie Hadada Edomczyka”. “ I Bóg wzbudził jeszcze innego przeciwnika [jeszcze innego Szatana]…Rezyna…on był przeciwnikiem [Szatanem] dla Izraela”[1Krol 11:23,25]. To nie oznacza, że Bóg wzbudził jakąś nadnaturalną osobę albo anioła, żeby był Szatanem/przeciwnikiem dla Salomona. On wzbudził zwykłego człowieka. Podobne słowo występuje w Rodz.25:21- studnia została nazwana `Sitna`, שטנה , ponieważ ta studnia była przyczyną kłótni/przeciwności. Mat.16:22,23 dostarcza jeszcze jeden przykład. Piotr próbował przekonywać Jezusa, żeby nie szedł do Jeruzalem, aby tam umrzeć na krzyżu. Jezus zwrócił się do niego i powiedział: “odejdź ode mnie Szatanie…ty nie myślisz o rzeczach Bożych, ale myślisz po ludzku”. Tak więc Piotr został nazwany Szatanem. Tu wyraźnie widzimy, że Chrystus nie mówił o aniele albo jakimś potworze; On mówił do Piotra.

Ponieważ słowo “Szatan” oznacza tylko przeciwnika, to dobry człowiek, nawet sam Bóg może być określony jako `Szatan`. Dlatego słowo `Szatan` niekoniecznie odnosi się do grzechu/grzesznika. Grzeszne powiązanie, które słowo `Szatan` zawiera jest po części związane z tym, że nasza grzeszna natura jest naszym największym `Szatanem` albo przeciwnikiem, a także poprzez używanie tego słowa w mowie potocznej, odnoszącego się do czegoś powiązanego z grzechem. Sam Bóg może być Szatanem dla nas poprzez sprowadzanie prób w naszym życiu albo stajać przeciwko błędnemu zamierzeniu jakiego się podejmujemy. Ale fakt, że Bóg może być nazywany `Szatanem` nie oznacza, że On sam jest grzesznikiem. Przeciwko niegodziwemu Balaamowi stanął Anioł Boży, który stanął w ogrodzonym przejściu jako jego przeciwnik albo Szatan, tak że osioł nie mógł przejść [Liczb 22:22]. To pokazuje, że dobra istota może działać jako szatan dla innej osoby. Interesujące jest to, że Septuaginta tłumaczy to słowo jako endiaballein, `postawić coś na czyjejś drodze`: diabolos jest osobą, która to robi. Ta sama idea powtarza się w Nowym Testamencie, gdzie Piotr jest opisany przez Jezusa jako kamień potknięcia na drodze do krzyża. Tak więc Piotr jest `Szatanem` [Mat.16:23].

Księgi Samuela i Kronik są paralelnymi sprawozdaniami tych samych wypadków, tak samo jak cztery ewangelie mówią o tych samych wydarzeniach używając innego języka.
2 Sam.24:1 donosi: “Pan…skłonił Dawida przeciwko Izraelowi” przez to, że skłonił go do spisu Izraela. Paralelne sprawozdanie w 1 Kron.21:1 mówi, że: “Szatan stanął przeciwko Izraelowi i skłonił Dawida” żeby przeprowadził spis Izraela. W pierwszym sprawozdaniu Bóg `skłania`, a w drugim sprawozdaniu Szatan to robi. Jedyny wniosek z tego taki, że Bóg działa jako `Szatan` albo przeciwnik dla Dawida. On zrobił to samo Hiobowi, sprowadzając na niego próby, tak więc Hiob powiedział o Bogu: “mocą Twojego ramienia Ty jesteś przeciwko mnie” [Hioba 30:21]; w sumie rzeczy Hiob powiedział: `Ty działasz przeciwko mnie jako 'Szatan`. Albo znowu mówiąc o Bogu Hiob powiedział: “muszę zaapelować o miłosierdzie do mojego oskarżyciela [Szatana]” [Hioba 9:15 NRSV]. Grecka Septuaginta Starego Testamentu używa słowa diabolos jako tłumaczenie Hebrajskiego słowa `Szatan`. Stąd Diabeł oraz Szatan są w sumie rzeczy paralelne w znaczeniu. Tak więc czytamy w Septuagincie o Dawidzie będącym przeciwnikiem [Heb. Szatanem, Grec. Diabolos] w 1 Sam.29:4; synowie Serui [2 Sam.19:22],Hadad, Rezon i inni przeciwnicy Salomona [1 Krol.5:4; 11:14, 23, 25]. Spotykamy się z prostym wyborem- jeżeli wierzymy, że każdy odnośnik do `Szatana` albo `Diabła` mówi o kosmicznym osobniku, to wtedy musimy dojść do wniosku, że ci ludzie nie byli wcale ludźmi i że nawet dobrzy ludzie, jak Dawid byli złymi. Bardziej naturalnym sposobem odczytywania tych fragmentów jest to, że `Szatan` to po prostu słowo oznaczające przeciwnika, i może się odnosić do ludzi [zarówno dobrych, jak i złych], a nawet do samego Boga- nie zawiera żadnego złego znaczenia samo w sobie. Ta idea jest czasami używana, aby opisać naszego największego przeciwnika, to jest nasz własny grzech, a czasami też całe imperia albo systemy polityczne, które są przeciwko ludowi Bożemu i w ten sposób personifikują bezbożność i niegodziwość. Wydaje się to oczywiste, że jest to dziwne podejście do czytania Biblii, kiedy napotykamy się na słowa `Szatan` i `Diabeł` i próbujemy je rozumieć jako odnośniki do nadnaturalnego osobnika.

Kiedy przyglądniemy się wszystkim wersetom gdzie występuje słowo ha-Satan [“przeciwnik”] to zauważymy, że znaczna część z nich pojawia się w kontekście życia Dawida. Była tam sytuacja gdzie Dawid zachowywał się zwodniczo wobec Filistyńczykow, z którymi przez jakiś czas przebywał i jest opisany jako “Szatan” dla nich [1 Sam.29:4]. To jest jeszcze jeden przykład gdzie słowo `Szatan` nie ma jakiegoś złego znaczenia- czyli dobry człowiek może być przeciwnikiem w taki sam sposób, w jaki był Piotr [Mat.16:21-23] i w jakim był i może być sam Bóg [2Sam.24:1]. Znajdziemy także, że Dawid i jego dynastia byli prześladowani przez Szatanów, przeciwników od tego czasu. To słowo jest użyte po to, aby opisać ludzi, którzy byli dla nich przeciwnikami w 2 Sam.19:22; 1 Król.5:4,18; 11:14-22,25; Ps.109:6,20 [Hebr. “Oni mówią, “Ustanów przeciw niemu niegodziwca, a u jego prawicy niech stanie oskarżyciel [Szatan]”. Wrogowie Dawida są nazywani ישטנוני [podobne słowo do 'satan'] w Ps. 38:20; podobnie שטן w Ps. 71:13; oraz שטנוני w Ps. 109:4. To są słowa powiązane ze słowem `szatan`. Zauważ, że jest napisane, że Bóg pobudził człowieka, aby był `Szatanem` dla Dawida i Salomona- tak więc jakikolwiek mamy pogląd na `Szatana`, to jednak jasno jest napisane, że jest on pod bezpośrednią kontrolą Bożą, a nie w swobodnej opozycji do Niego.

SLOWO ‘DIABEł’ W BiblII
Także słowo `Diabeł` jest zwyczajnym słowem, a nie imieniem. Jednak w przeciwieństwie do `Szatana` jest ono zawsze używane w złym znaczeniu. Jezus powiedział, “czy nie wybrałem was 12 naśladowców, a jeden z was jest Diabłem? On mówił o Judaszu…[Jana 6:70] który był zwyczajnym, śmiertelnym człowiekiem. On nie mówił o osobie z rogami albo jakiejś `duchowej postaci`. Tutaj słowo `Diabeł` odnosi się do nikczemnego człowieka. 1 Tym.3:11 daje nam następny przykład. Zony starszych zboru nie powinny `oczerniać`; tutaj oryginalne greckie słowo to `diabolos`, które w innych miejscach jest tłumaczone jako Diabeł. Tak więc Paweł ostrzega Tytusa, żeby starsze kobiety w zborze nie `oczerniały` albo też żeby nie były `Diabłami` [Tyt.2:3]. W podobny sposób powiedział Tymoteuszowi [2 Tym.3:1,3], że w dniach ostatnich… ludzie będą …oszczercami [Diabłami]”. To nie oznacza, że ludzka osoba zamieni się nadludzką osobę, ale że oni będą coraz bardziej zepsuci. Z tego, co zostało powiedziane do tej pory powinno być jasno widoczne, że słowa `Diabeł` oraz `Szatan` nie odnoszą się do upadłych aniołów albo grzesznych osobowości poza naszym wnętrzem.

GRZECH, SZatan ORAZ Diabeł
W Nowym Testamencie słowa `Szatan` i `Diabeł` są czasami używane figuratywnie, żeby opisać naturalne grzeszne skłonności w nas samych, o czym już napisaliśmy poprzednio. Podkreślam tutaj `czasami`. Ponieważ jest wiele sytuacji gdzie to słowo odnosi się po prostu do osoby odgrywającej rolę przeciwnika. Ale to jest ludzki grzech i złe obyczaje, które są naszym największym Szatanem/przeciwnikiem. Nasze pożądania są zwodnicze [Efez.4:22], tak więc Diabeł albo `kusiciel` jest dobrym słowem by to opisać. To jest personifikacja,
i tak mogą one być opisane jako `Diabeł`- nasz nieprzyjaciel, oszczerca prawdy. To jest to czym jest nasz naturalny `człowiek`. Związek pomiędzy Diabłem, a naszymi złymi pożądliwościami – grzech w nas samych- jest pokazany bardzo dobitnie w wielu wersetach:
“ Zatem gdy dzieci [my] stały się uczestnikami krwi oraz ciała wewnętrznego, i On także stal się ich uczestnikiem, aby przez śmierć zniszczył tego, co ma władze śmierci, to jest oszczercę [diabła]” [NBG]. Diabeł jest tu opisany jako odpowiedzialny za śmierć. Ale “zapłatą za grzech jest śmierć” [Rzym. 6:23]. Dlatego tez grzech i Diabeł muszą być jednoznaczne. Podobnie Jakuba 1:14 wskazuje, że złe pożądliwości kuszą nas, prowadząc nas do grzechu i do śmierci; ale Heb.2:14 mówi, że Diabeł przynosi śmierć. Ten sam werset mówi, że Jezus miał nasz naturę po to żeby zniszczyć Diabla. Przeciwstaw to z Rzym. 8:3: “Bóg posłał swojego Syna w podobieństwie wewnętrznego ciała grzechu [to jest w naszej ludzkiej naturze] ofiarując je za grzech osadził [potępił] grzech w ciele wewnętrznym [w grzesznym człowieku]”. To wykazuje, że Diabeł i grzeszne skłonności są w rzeczy samej tym samym. Jest to ważne, aby zrozumieć, że Jezus był kuszony tak samo jak my. Brak zrozumienia doktryny Diabła oznacza, że nie jesteśmy w stanie docenić zarówno natury, jak i zadania Jezusa. Tylko z powodu tego, że Jezus miał naszą ludzką naturę – miał `Diabła` w sobie – to możemy mieć nadzieje na zbawienie [Heb.2:14-18; 4:15]. Poprzez przezwyciężenie pragnień swojego ciała [swojej natury], Jezus był w stanie zniszczyć Diabła na krzyżu [Heb.2:14]. Jeżeli Diabeł był rzeczywiście osobą, to już wtedy powinien przestać istnieć. Heb.9:26 mówi, że Chrystus pojawił się “dla wymazania grzechu przez Jego ofiarę”. Heb.2:14 popiera to stwierdzeniem, że poprzez śmierć Chrystus zniszczył Diabła w sobie. Przez swoja śmierć Jezus [w większym znaczeniu] zniszczył “ciało śmierci” [Rzym.6:6] to jest ludzką naturę wraz z jej skłonnością do grzechu w naszych ciałach.

“Kto grzeszy jest z Diabła” [1Jana 3:8], ponieważ grzech jest rezultatem poddania się naszym naturalnym, złym pragnieniom [Jakuba 1:14,15], które Biblia nazywa “Diabłem”. “Syn Boga po to został objawiony, aby zniszczyć uczynki Diabła” [1 Jana 3:8]. Jeśli mamy rację, twierdząc, że Diabeł to nasze złe pragnienia, wówczas rezultat naszych złych pragnień, spowoduje nasze grzechy, a to oznacza, że Diabeł jest naszymi grzechami. To jest potwierdzone w 1 Jana 3:5: “On [Jezus] został objawiony aby usunąć nasze grzechy”. To potwierdza, że “nasze grzechy” oraz “czyny Diabelskie” to to samo. Dzieje 5:3 dostarcza jeszcze jednego dowodu na powiązanie pomiędzy Diabłem, a naszymi grzechami. Piotr powiedział do Ananiasza: “Czemu szatan wypełnił twoje serce?” Następnie w wersecie 4 Piotr mówi: “Po co umieściłeś [poczales] sobie tę sprawę w twoim sercu?” Począć coś złego w naszym sercu jest tym samym stwierdzeniem co: Szatan napełnił nasze serca. Jeżeli my sami poczniemy coś, np. grzeszny plan albo zamierzenie, tak więc to zaczyna się, to ma swój początek w nas samych, Zauważ, że kiedy Piotr mówi jak Ananiasz “począł to w swoim sercu” on tu robi aluzje do LXX księgi Estery 7:5, gdzie to niegodziwy Haman jest opisany jako ten “którego serce napełniło go” aby nękać Boży lud [zobacz RV]. Zauważ też w manuskryptach LXX w księdze Estery 7:4 jest mowa o Hamanie jako ho diabolos [w literalnym sensie] – zwykły człowiek jest nazwany “szatanem”. Jest sugerowane że “Szatan wypełnił serce” było popularnym stwierdzeniem w pierwszym wieku żeby usprawiedliwiać ludzki grzech; i Piotr de-konstruuje to przez użycie tego zwrotu, a potem mówiąc bardziej dosadnie o poczęciu we własnym sercu, nasze własne serce wypełniające się grzechem.

Iz.59:13 definiuje kłamstwo jako “zamyślanie i wydobywanie z serca słów kłamliwych”. Jeżeli kobieta pocznie dziecko, to ono nie istnieje poza nią; ono się zaczyna w jej środku. Jakub 1:14,15 używa takiego samego zwrotu językowego opisując jak nasze pożądliwości poczynają i powodują grzech, który sprowadza śmierć. Ps.109:6 porównuje grzesznego człowieka z `Szatanem`: “Ostanów przeciwko niemu niegodziwca; a u jego prawicy niech stanie oskarżyciel [Szatan]”, tzn. niech ma władze nad nim [por.Ps.110:1]. Jest bardzo ciekawym doświadczeniem, kiedy czytamy list Jakuba i staramy się zauważyć jak często on ostrzegał nas przed naszym wewnętrznym procesem myślenia; żeby panować nad tym i żeby było ono kształtowane przez Pana. W istocie jest to najważniejszy aspekt chodzenia Jego śladami. Jakuba 2:4 jest tu oczywistym przykładem – kiedy napotykamy dobrze ubranego współwierzącego, nie powinniśmy osądzać “w sobie” jak to robi sędzia, który ma złe myśli, niesprawiedliwy sędzia [zobacz RV]. Nie powinniśmy zwodzić samych siebie w nas samych [Jakoba 1:22], a takie nasz umysł ma pamiętać, aby nie być słuchaczem zapomnienia prawdy w którą wejrzeliśmy w doskonałym Prawie [Jakuba 1:25]…Nie ma tu wzmianki o zewnętrznym źródle grzechu, jak to się potocznie mówi o Szatanie. Paweł mówi zarówno o Żydach, jak i Grekach będących “pod władzą grzechu” [Rzym.3:9 RSV]- co wskazuje, że on widział “grzech” uosobiony [personifikowany] jako władza. Jeżeli grzech jest rzeczywiście uosobiony przez Biblijnych pisarzy- to jaki może być problem ze zrozumieniem uosobienia [personifikacji] odnoszącego się jako `szatan`, przeciwnik? Jest dyskutowane, że Paweł był świadomy idei dualizmu, którą Żydzi przejęli w Babilońskiej niewoli, to jest idei, że jest `Szatan` bóg, który jest w opozycji do prawdziwego Boga; ale one używa tych zwrotów do konfliktu, który często opisuje, a jaki jest pomiędzy ciałem, a duchem, który w tej sytuacji odnosi się do ludzkiego umysłu [4].

Przez cały Stary Testament powtarza się jednoznaczne przesłanie- że to ludzkie serce jest źródłem nieposłuszeństwa Bogu. Przypowieści szczególnie kładą nacisk na pilnowanie i kontrolowanie serca. Ludzki umysł jest areną nieustannego duchowego konfliktu. Dawid mówi o tym jako o “występku”, który przemawia głęboko w sercu niegodziwego, pobudzając go do grzechu [Ps.36:1 NRSV]. Nowy testament rozwija dalej tą idee przez nazwanie cielesnego elementu w “sercu człowieka” wrogiem/przeciwnikiem. Angielski piosenkarz Cliff Richard wyraził to powiązanie między Diabłem i ludzkim umysłem w jednej z jego dobrze znanych piosenek: “She is a Devil women, with evil in her mind”. [Ona jest Diabłem, zło jest w jej umyśle]. Można opisać `Diabła` jako `echo` przebrzmiewające w moim umyśle, i jestem pewny, że wy także macie podobne doświadczenia. “Wierzę w Boga”, myślimy, i wtedy przychodzi echo `Tak, ale…Czy On rzeczywiście istnieje? Może to tylko oczekiwania związane z moim wychowaniem…? Albo, “Powinienem być szczodrobliwym dla tej sprawy. Tak, dam im jakieś pieniądze”. I zaraz echo wraca z powrotem: `Tak, ale może oni nie są szczerzy / uczciwi? Czy mnie na to rzeczywiście stać? Powinienem być ostrożny z wydawaniem moich pieniędzy…`. To jest to `echo` które jest Biblijnym `Diabłem`.

Karl Barth, który jest nazywany Einsteinem 20th wiecznej teologii, powrócił do Niemiec w 1946 roku i wykładał podstawy Chrześcijańskiej nauki w ruinach Uniwersytetu w Bonn. Pamięć Nazistów, holocaust, świadomość grzechu i zła, było stale na jego myśli kiedy mówił. Jego wykłady były zapisane w surowej formie, a potem przetłumaczone na Angielski, celowo nie poprawione- jego Dogmatic In Outline stał się jednym z najbardziej publikowanych standardowych tekstów teologicznych w ciągu następnych 60 latach. Barth przemawiał w zrujnowanych salach wykładowych o tym, że kiedykolwiek pragniemy czynić dobro i odeprzeć złej pokusie, “to zawsze jest moment sprzeciwu, gdzieś tam w głębi naszej duszy. Jeżeli podsumujemy wszystko to, co się sprzeciwia, tych `szatanów` jako moc sprzeczności to wtedy ktoś może zrozumieć, co Pismo Święte wyraża przez słowo diabeł. Pytamy samych siebie “Czy Bóg rzeczywiście powiedział…?”; “Czy Słowo Boże jest prawda?”[5] To wewnętrzne zmaganie, sprzeczności w nas samych są rzeczywiście Biblijnym `diabłem`.

Personifikacja
Odpowiedź na to, co powiedziałem mogłaby wyglądać tak: `Ale są wersety, które wskazują że Diabeł to osoba!`. I to jest prawda: Heb.2:14 mówi o “tym, który ma władzę nad śmiercią- to jest Diabeł”. Nawet powierzchowne znanie Biblii daje poznać, że Biblia często używa personifikacji- czyli mowa o abstrakcyjnej idei, tak jakby była osobą. Tak wiec Przypowieści 9:1 nowi o kobiecie nazywanej `Mądrość`, która buduje dom, Przypowieści 20:1 porównuje wino do “szydercy”, a Rzymian 6:23 porównuje grzech do kasjera, który wypłaca zapłatę śmierci. Nasz Diabeł, `diabolos` często reprezentuje nasze złe pragnienia. Już na początku Pisma Świętego spotykamy idee potrzeby wewnętrznej walki z grzechem. “Grzech” jest opisany jako “czający się u drzwi, ma pragnienie by cię opanować, ale ty masz nad nim zapanować” [Rodz.4:7]. To znowu jest aluzja do wcześniejszego opisu zmagania pomiędzy nasieniem kobiety, a nasieniem węża- grzechu [Rodz.3:16].

Jednak nie można mieć abstrakcyjnego diabolizmu; złe pragnienia, które są w sercu człowieka nie mogą istnieć osobno poza człowiekiem; dlatego tez “Diabeł” jest spersonifikowany. Grzech jest często personifikowany jako władca [np; Rzym.5:21; 6:6,17; 7:13-14]. Jest to oczywiste i zrozumiale, że `Diabeł` może też być personifikacją, wiedząc że `Diabeł` odnosi się do grzechu. W podobny sposób Paweł mówi o nas posiadających dwie osobowości, które są w naszym ciele [Rzym.715-21]: cielesny człowiek, `Diabeł`, walczy z duchowym człowiekiem. Jednak jest to oczywiste, że nie ma w nas dwóch literalnych osobników, które toczą walkę wewnątrz nas. Ta grzeszna skłonność w naszym charakterze jest spersonalizowana jako “zły” [Mat 6:13R.V.]- Biblijny Diabeł. Ta sama Grecka fraza “zły” jest tłumaczona jako “niegodziwiec” w 1 Kor.5:13, wskazując, że kiedy osoba podda się grzechowi to wtedy jest “złym”- on sam- staje się “niegodziwcem”, albo `Diabłem`. Nawet w Starym Testamencie, grzech był personifikowany jako `Belial`[2 Sam.2:12 marg.]. Nie powinno być to trudne do zaakceptowania, że `Diabeł` oraz `Szatan` są używane aby spersonifikować grzech, ponieważ jeśli czytamy te słowa jako zawsze oznaczające literalną osobę, to wtedy mamy poważne sprzeczności. Tak tedy `Diabeł` jest lwem [1Piotra 5:8], myśliwym [2 Tym.2:26] albo wężem [Obj.12:9]: on nie może być tym wszystkim. Czymkolwiek `Diabeł` jest [a my wierzymy ze przede wszystkim odnosi się on do ludzkiego grzechu], jest on personifikowany w rożny sposób. J.B.Russell podsumowuje:”Diabeł jest personifikacją zasady zła”[6]. Zło i grzech nie są abstrakcyjne. Muszą one być rozumiane w świetle czynów i cierpienia danej osoby- tak więc jest to właściwe i naturalne żeby grzech był personifikowany. Tak jak to Iwan mówi do Aloszy w Braciach Karamazow, “Myślę, że jeżeli Diabeł nie istnieje, ale to człowiek go stworzył, to on stworzył go na własne podobieństwo”[7].

Stary Testament, tak samo jak  Nowy Testament, personifikuje zło i grzech. Jednak Edersheim wyszczególnia powody, dla których wierzy, że czasem kiedy Rabiniczny Judaizm rozwijał się w niewoli Babilońskiej, to personifikacja zła stawała się coraz bardziej  ekstensywna w Żydowskich zapiskach, aż do takiego poziomu, że o grzechu i złu zaczęto  mówić jak o niezależnych osobach. Oczywiście możemy zrozumieć dlaczego tak się stało- po to żeby zawęzić różnice pomiędzy Judaizmem, a okolicznymi Babilońskimi wierzeniami w takie istoty. Edersheim wskazuje jak Biblijne zrozumienie yetzer ha`ra , grzeszne skłonności wśród ludzkości, zaczęło być rozumiane jako zła osoba nazwana “kusicielem”[8].

Już wykazaliśmy w Sekcji 1- 1- 1 jak Żydzi  byli pod wpływem pogańskich idei na temat Szatana w czasie ich niewoli. Innym powodem, dla którego grzech i zło są personifikowane jest to, że cała suma zła na ziemi jest w jakiś sposób większa niż wszystkie jej części składowe. Jednym z powodów może być, tak jak to wskazał M.Scott Peck w kilku jego popularnych książkach, że ludzka grupowa moralność jest dużo mniejsza niż indywidualna moralność. Zbiorowe zło, np. lynch dokonany przez tłum, osiąga większą skrajność aniżeli poszczególnej osoby w tym tłumie. Jakakolwiek jest `grupowa` natura zła to jest ona powiązana ze złem albo grzechem każdej jednostki chociaż na końcu jest większa od tego. I dlatego personifikacja jest właściwym sposobem, aby to scharakteryzować. Podobnie jak firma, instytucja, albo rząd mogą mieć swego rodzaju `osobowość`, która jest większa, niż wszystkich indywidualnych pracowników, którzy są w niej zatrudnieni, podobnie też jest z ludzkim grzechem i złem. Kiedy rozmyślamy nad horrorem Nazistowskiego Holocaustu i zastanawiamy się w jaki sposób indywidualny ludzki grzech może być za to odpowiedzialny…ponieważ całkowite zło jakie zaistniało wygląda na wiele większe niż całe zło w ludziach żyjących w Europie w latach 1930 i 1940 złączone w całość. Rozwiązaniem do tego spostrzeżenia nie jest jakiś zewnętrzny Diabeł, który to wszystko zmanipulował. Raczej jest to suma jakiejkolwiek grupy ludzi, duch życia i istnienia, który jest większy niż suma indywidualnych składników. N.T.Wright zauważył to samo: “Zło jest realne i potężne. Ono nie jest tylko `tam gdzieś` w innych ludziach, ale jest obecne i aktywne w każdym z nas. Co więcej. `zło` jest czymś więcej niż totalna suma wszystkich złych impulsów i akcji. Kiedy ludzka osoba oddaje część temu, co nie jest Bogiem, oddaje władzę mocy zniszczenia i złośliwości; i te siły zdobywają władzę…patrząc do tyłu na całe wieki Chrześcijańskiego doświadczenia widzimy, że mądrzy ludzie spersonifikowali to, dając temu na imię `Szatan`, przeciwnik[9].

Ostatnio Chrześcijańscy psychologowie zanalizowali dlaczego grzech jest personifikowany. Doszli do wniosku, że biorąc pod uwagę całe dobro/zło, tak/nie – nakaz rzadko może przyprowadzić osobę do rozwoju w świętości. To jest to dlaczego został wprowadzony rytuał oczyszczania z grzechu i winy przez krwawe ofiary. To nie było tak, że krew zwierząt mogła oczyścić z grzechu; ani tez Bóg nie potrzebował tej krwi. Ale było to pomocne narzędzie w nauczaniu ludzi; po to żeby zobaczyli z cała ostrością naturę, powagę oraz cenę grzechu. Nauczanie w sposób obrazowy jest zawsze pomocne, zwłaszcza jeżeli weźmiemy pod uwagę to, że większość Bożego ludu w ciągu minionych stuleci, była analfabetami. I to jest to dlaczego grzech oraz zło zostało w dużej mierze przedstawione w symbolach włącznie z personifikacją- ponieważ grzech ma bardzo dużo do czynienia z ludźmi [10]. Myślę, że dlatego w rytuale Dnia Przebłagania, kozioł Azazela [ucieczki] uciekał na pustynie biorąc, że sobą grzechy Izraela. Kiedy to galopujące zwierzę było widziane przez tysiące oczu to tysiące umysłów rozmyślało nad tym jak ich grzechy były odrzucone. Ta sama zasada odnosiła się do wyleczenia schizofrenicznego Legiona- świnie zostały wygonione przez Jezusa i wpadły do jeziora nie dlatego, że były rzeczywiście opętane przez demony, ale to byłą pomoc pamięciowa dla wyleczonego Legiona, że cała jego choroba, cała jego rozdwojona jaźń już nie istnieje.

Personifikacja jest o wiele częściej stosowana w języku Greckim i Hebrajskim [główne języki, w których Biblia została spisana] niż to jest stosowane w języku angielskim czy też polskim. “W języku [np. Greckim], który nie rozróżnia pomiędzy ruchomym, a nieruchomym a także nie posiada `Dużych` liter, żeby na przykład wyróżnić imię albo nazwę, jak można narysować wyraźne granicę pomiędzy abstrakcyjnym przymiotnikiem, a personifikacją”? [11].Ci, którzy wierzą w ortodoksyjną postać Szatana powinni rozważyć czy Biblia używa personifikacji; albo czy grzech jest personifikowany; czy też grzech jest ludzkim szatanem/przeciwnikiem/wrogiem. Odpowiedź na te pytania rzeczywiście powinna być `Tak jest`. Tak jak to specjalista w dziedzinie lingwistyki poprawnie skomentował: “personifikacja grzechu jest wyróżniającą się częścią ludzkiego sposobu wyrażania się w jakimkolwiek języku, a zwłaszcza w języku Biblijnym” [12]. W takiej sytuacji jakie rozsądne sprzeciwy mogą być użyte do tego, co już zaproponowaliśmy- że `Szatan` w Biblii czasami odnosi się do personifikacji grzechu? G.P.Gilmour, były kanclerz Kanadyjskiego McMaster Uniwersytetu, podzielał ten pogląd. Jego rozmyślania można podsumować  w tym cytacie: “Diabeł dostarcza naszym umysłom możliwości skupienia się albo personifikacji zła…mamy tu do czynienia z trudnym językiem, nie tylko językiem metafor, ale tez personifikacji. Personifikacja jest niezbędnością myśli i mowy, zarówno dla głębokich, jak i przeciętnych myślicieli; ale tylko głębocy myśliciele rozmyślą nad sobą, jakie jest jego postępowanie” [13]. Dostojewski rozumiał to dobrze kiedy stworzył fikcyjny dialog pomiędzy Diabłem, a Iwanem w Braciach Karamazow. Dostojewski mówi do Iwana poprzez postać Diabła: “Nie jesteś kimś innym, jesteś mną. Ty jesteś mną i niczym innym”. Na to Iwan odpowiada:”Ty jesteś moją inkarnacją, ale tylko jedną stroną mnie…moich myśli, moich uczuć, ale tylko tych które są brzydkie i głupie…ty jesteś mną- z inną twarzą. Ty mówisz, to co ja myślę, nie jesteś w stanie powiedzieć nic nowego!” [Cześć 4, rozdz.9]. Dostojewski próbował na swój sposób obalić idee Diabła jako super naturalnej istoty.

Personifikacja grzechu jest narzędziem, które pomaga nam w zmaganiu z grzechem, który jest w nas; narzędzie pomocne w samoocenie i panowaniu nad sobą. William Barclay doszedł do takiego wniosku: “W zapiskach Pawła, grzech jest tak personifikowany, że jest zapisany dużymi literami, i może być widziany jako złośliwa, osobista siła, która utrzymuje człowieka w swojej mocy” [14]. Praktyczny cel personifikacji był dobrze wyrażony przez Barry Hodsona, który zauważył, że “w każdym przypadku, Paweł opisuje działanie grzechu w terminologii, która może być odniesiona do pierwszego węza…jest to właściwe, że [grzech] powinien być personifikowany…powinniśmy każdą pokusę traktować jako powtórkę pokusy naszych pierwszych rodziców. To będzie dla nas wielką pomocą w naszym zmaganiu z grzechem” [15]. Kiedy pokusa pojawia się w naszym umyśle, powinniśmy widzieć czym ona jest, przemawiać do niej, walczyć z nią, odpierać ja, przezwyciężyć ją…

'Diabeł’ ORAZ ‘SZatan’ W Politycznym Kontekście
Słowa ‘Diabeł’ oraz ‘Szatan’ są także użyte, aby opisać niegodziwy, grzeszny światowy system rzeczy, w którym żyjemy. Socjalne, polityczne i pseudo-religijne systemy w jakich żyjemy, mogą być określone terminem `Diabeł`, choćby dlatego, że są one ukształtowane wokół ludzkich grzesznych pożądliwości- które są wielkim przeciwnikiem dla Bożego Ducha. Stąd 1 Piotra 4:2,3 porównuje życie “w ciele ludzkich pożądliwości” z “dokonaniami pragnień Pogan”.Pragnienia świata są pożądaniami ciała, tak więc są one przeciwne, `szatańskie` do woli Bożej. Diabeł i Szatan w Nowym Testamencie często odnosi się do politycznych i socjalnych sił w Żydowskim albo te w Rzymskim systemie rzeczy. Tak więc czytamy, że Diabeł zamykał wierzących w więzieniach [Obj.2:10], co odnosi się do Rzymskiej władzy, która więziła wierzących. W tym samym kontekście czytamy o kościele w Pergamonie, będącym zlokalizowanym tam gdzie Szatan ma tron, co oznacza, że stolicą Gubernatorstwa Rzymskiej prowincji był Pergamon, który był też miejscem gdzie znajdowała się grupa wierzących. Bo przecież nie możemy powiedzieć, że sam Szatan, jeżeliby istniał, to osobiście miał swój tron w Pergamonie. Biblia nieustannie powtarza, że ludzkie polityczne władze czyli wszelkie rządy są ustanowione przez Boga oraz mają moc od Niego [Rzym.13:1-7; 1Piotra 2:13-17]; nigdzie nie jest napisane, że otrzymują swą władzę od jakiejś mocy nazwanej `Szatanem`. W tym samym czasie one mogą być nazwane `Szatanem` w tym sensie, że te władze czasami są przeciwne Jego ludowi.

Grzech pojedynczej osoby jest określony jako przestępstwo Bożego prawa [1 Jana 3:4]. Ale grzech popełniony grupowo przez polityczne albo socjalne władze w opozycji do Boga jest silą znacznie potężniejsza niż grzech poszczególnej jednostki; to jest ta grupowa, która jest czasami personifikowana jako potężna istota nazwana Diabłem. W tym znaczeniu Iran i inne Islamskie rządy nazwały Stany Zjednoczone, “wielki Szatan”- wielki przeciwnik dla ich ideałów w politycznym czy też w religijnym aspekcie. To jest to, w jaki sposób słowa `Diabeł` oraz `Szatan` są używane w Biblii. Tu znowu pozwolę sobie powtórzyć logiczną argumentację użytą w poprzednich paragrafach: 1] Czy grzech jest personifikowany? Jest to oczywiste, że tak. 2] Czy to prawda, że słowo `Szatan` może być użyte jako przymiotnik? Tak. Jaki więc problem jest w tym aby zaakceptować to, że grzech jest personifikowany jako nasz wróg/Szatan? Świat jest często personifikowany w Listach Jana oraz w ewangelii [np.R.V.]; tak wiec co może buc lepszą nazwą w personifikacji niż `Szatan` albo `Diabeł`?

Jest zostało to zauważone przez wielu myślących ludzi – że całkowite zło na świecie rzadko jest większe aniżeli cała suma grzechu popełnionego przez indywidualne jednostki. W tym kontekście, popatrzmy na to, co Tom Wright napisał: “Wszystkie instytucje posiadają instytucjonalną duszę, osobowość która jest większa niż suma wszystkich części składowych… firmy przemysłowe, zarządy, a nawet [Niech nam Bóg pomoże] kościoły, mogą stać się tak przesiąknięte złem, że język “posiadania” na instytucjonalnym poziomie staje się jedynym sposobem żeby wytłumaczyć ten fenomen” [16]. W podobny sposób, w jaki zgrupowanie ludzi [korporacja] osiąga mocniejszą osobowość, aniżeli suma wysiłku pojedynczych jednostek, tak więc, wychodzę z założenia, że pojawia się instytucjonalne zło/grzech w naszym świecie, które jest większe niż suma tego, co pojedyncze osoby wkładają w to. Ale w ten sam sposób, jak nie ma literalnego `ducha w maszynie`, tak samo ten fenomen nie oznacza, że jest literalna nadludzka osoba nazwana `Szatanem`. Ale w tym samym czasie jest to normalne żeby używać sformułowania “Szatan”, przeciwnik, żeby opisać ten wszechświatowy instytucjonalny `grzech`, którego jesteśmy świadkami. Ponieważ to nie jest tylko nasza osobista grzeszność, która jest naszym największym wrogiem, ale także swego rodzaju instytucjonalny grzech, który istnieje w naszym świecie. Książka Arthura Koestlera pod tytułem Duch W Maszynie analizuje postępujące samo zniszczenie ludzkości na przestrzeni wieków oraz próbuje odpowiedzieć na pytanie jak to jest, że suma zła na świecie jest tak ogromna [17]. On opowiada się za tym, że nie ma osoby Szatana, która by była za to odpowiedzialna, ale raczej to ludzki umysł pogrążył się w złym, tak że impulsy nienawiści, złości, itd. stopniowo zwyciężają nad tym, co on nazywa “kognitywna logika”, tzn. że my robimy to, co wiemy, że jest niemądre, nielogiczne i złe.

Na zakończenie byłoby właściwe, aby powiedzieć, że ten temat, bardziej niż na jakikolwiek inny, jest żywotną sprawą, aby oprzeć nasze zrozumienie na zrównoważonym spojrzeniu na całą Biblię anieli na budowaniu doktryn na kilku wersetach zawierających zwroty, które mogą wyglądać tak, jakby odnosiły się do popularnych wierzeń dotyczących Diabła. Chce oświadczyć, że doktrynalne podejście jakie zostało tu uwypuklone, jest jedynym sposobem by móc mieć wyważone zrozumienie wszystkich wersetów, które odnoszą się do Diabła i Szatana. Chcę zaznaczyć, że jest to klucz, który otwiera każdy zamek. Niektóre z najbardziej niezrozumiałych wersetów, które są cytowane na poparcie popularnych nauk, zostały rozważone w Rozdziale 5.

Odnośniki
(1) J.H. Walton, 'Serpent', w T.D. Alexander and D.W. Baker, eds, Dictionary Of The Old Testament And Pentateuch (Leicester: I.V.P., 2003) s. 738.
(2) George Lamsa, New Testament Light (San Francisco: Harper & Row, 1968) s. 24.
(3) George Lamsa, New Testament Commentary (Philadelphia: A.J. Holman, 1945) s. 604.
(4) E.P. Sanders, Paul (Oxford: O.U.P., 1996) s. 93.
(5) Karl Barth, Dogmatics in Outline, tlumaczone przez G.T. Thomson (London: S.C.M., 1972 ed.) s. 20.
(6) J.B. Russell, Satan: The Early Christian Tradition (New York: Cornell University Press, 1987) s. 23.
(7) Feodyor Dostoevsky, The Brothers Karamazov , tłumaczone na angielski przez Richard Pevear oraz Larissa Volokhonsky (New York: Farrar, Strauss and Giroux, 1990) s. 283.
(8) Alfred Edersheim, The Life And Times Of Jesus The Messiah (London: Longmans, 1899) Vol. 2, Appendices 13 oraz 16.
(9) N.T. Wright, The Lord And His Prayer (Grand Rapids: Eerdmans, 1997) s. 71.
(10) Zobacz Paul Ricoeur, The Symbolism Of Evil (New York: Harper & Row, 1969).
(11) E. Stafford, Worshipping Virtues: Personification And The Divine In Ancient Greece (London: Gerald Duckworth & Co., 2000), s. 9
(12) Graham Jackman, The Language Of The Cross (Lulu, 2008) s. 40.
(13) G.P. Gilmour, The Memoirs Called Gospels (Toronto: Clarke, Irwin & Co., 1959) s. 113,114.
(14) William Barclay, New Testament Words (London: S.C.M., 1992) s. 124.
(15) Barry Hodson, The Cross Of Christ (Wanganui, New Zealand: Christian Restoration Centre, 2009) s. 24.
(16) N.T. Wright, Evil And The Justice Of God (Downers Grove: InterVarsity Press, 2006) s. 38.
(17) Arthur Koestler, The Ghost In The Machine (Harmondsworth: Penguin, 1990 ed.).

Contenido
Prólogo (por Ted Russell)
Wstep


Rozdzial 1: Historia Doktryny
1-1 Historia Diabla I Szatana W Starotestamentowych Czasach
1-1-1 Izrael w Niewoli: Babilonskie I Perskie Wplywy
1-1-2 Grecki Wplyw
1-2 Diabel po Nowym Testamencie
1-2-1 Szatan wedlug Jystyna Meczennika
1-2-2 Szatan wedlug Ireneusza i Tertuliana
1-2-3 Szatan wedlug Clemensa i Orygena
1-2-4 Szatan wedlug Lactanjusza i Anastazjusza
1-2-5 Szatan wedlug Augustyna
1-3 Szatan w Sredniowieczu
1-4 Szatan od Czasow Reformacji
1-4-1 Szatan w Raju Utraconym
1-5 Protestanci: Opor Popularnej Ideii Diabla
1-6 Diabel I Szatan we wspolczesnym mysleniu

Rozdzial 2: Niektore Podstawowe Nauki Biblijne
2-1 Aniolowie
2-2 Pochodzenie Grzechu i Zla

Digresja 1:  List do Judy I Ksiega Enocha
Dygresja 2: Rzymianie oraz madrosc Solomona
Dygresja 3: Kontekst Rodzaju 1-3
2-3 Szatan i Diabel
2-4 Zydowski Szatan
2-5 Pieklo
Dygresja 4 "Duchy w wiezieniu"

Rozdzial 3: Praktyczne Powiazania
3-1 Niektore Praktyczne Powiazania
3-1-1 "Byc duchowego usposobienia": Sedno Chrzescijanstwa
3-2 Diabel i Szatan: Trudne Pytania

Rozdzial 4: Demony
4-1 Diabel, Szatan i Demony
4-2 Demony i Balwany
4-3 Demony i Choroby
4-4 Jezyk Tamtych Dni
Dygresja 5 Bog Adoptuje Ludzka Perspektywe
4-6 Demony: Dlaczego Jezus Nie Skorygowal Ludzi?
4-7 Psychologia Wiary w Demony
4-8 Demony: Podsumowanie

Rozdzial 5: Niektore Przekrecone Wersety
Rozdzial 5 Studium Niektorych Biblijnych Wersetow Ktore Wspominaja Diabla i Szatana
5-2 Waz w Edenie
5-3 Synowie Bozy i Corki Ludzkie
5-4 Szatan w Hioba
5-4-1 Satan w Hioba: Wspolwierny?
5-4-2 Szatan w Hioba: Aniol-Szatan?
5-4-3 Obalenie Mitu 'Szatana' w Hioba
5-5 Lucyfer Krol Babilonu
5-6 Nanaszczony Cherubin
5-7 Szatan w Zachariasza 3
5-8 Kuszenie Jezusa
5-8-1 Jezus Na Pustyni: Studium Jezykowe Oraz Natura Pokus
5-8-2 Kuszenie Na Pustyni: Spojrzenie W Myslenie Jezusa
5-9 Nieczyste Duchy
5-10 Diabel I Jego Aniolowie
5-11 Szatan Zabiera Slowo
5-12 Szatan Jak Blyskawica
5-13 Szatan Wstepuje w Judasza
5-14 Piotr I Szatan
5-15 Wasz Ojciec Diabel
5-16 Przesladowanie Przez Diabla
5-17 Dziecko Diabla
5-18 Moc Szatana
5-19 Wydanie Szatanowi
5-20 Bog /Ksiaze Tego Swiata
5-21 Aniol Swiatlosci
5-22 Wyslannik Szatana
5-23 Ksiaze Nadziemski
5-24 Dawac przystep Diablu
5-25 Zasadzki Diabelskie
5-26 Sieci Diabelskie
5-27 Poszli za Szatanem
5-28 Przeciwstaw Sie Diablu
5-29 Lancuchy Ciemnosci
5-30 Cialo Mojzesza
5-31 Synagoga Szatana
5-32 Michal i Wielki Smok
5-33 Diabel i Szatan Zwiazani
Dygresja 6: "Czlowiek Bezprawia " (2 Tes. 2)

Rozdzial 6: Troche Koncowych wnioskow
6-1 Prawdziwy Diabel: Koncowe Wnioski
Legion i Gadarenskie Swinie

 

 


 
 
Prawdziwe Diabeł